Tuz ve Diyabet

Şekerin diyabet nedeni olduğunu biliyorduk, peki ya tuz ?
Diabetologia Dergisinde yayınlanan yeni bir araştırma, erişkin kişilerde tuz tüketiminin tip 2 diyabet  ve latent (gizli) otoimmün diyabet gelişme riskindeki artışla bağlantılı olabileceğini öne sürmüştür.

Beslenmemizdeki ana sodyum kaynağı tuzdur. Tuz (sodyum klorür) %40'ı sodyumdan oluşmuştur, bu demektir ki her 2.5 gram tuz tükettiğimizde 1 gram sodyum almış oluruz. Daha önceki çalışmalar aşırı tuz tüketimin, insülin direncine direk etkisiyle ve/veya yüksek tansiyona ve kilo alımına katkısıyla  tip 2 diyabet gelişimine yol açabileceğini göstermiştir.

 

Latent otoimmün diyabet (LADA) tip 1 diyabetin bir formudur ve pankreasta insülin üreten hücrelerin, vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından yok edilmesiyle oluşur. Normal Tip 1 diyabetin aksine bunda çok yavaş oluşur, bazen yıllar alır. Yetişkinlikte ortaya çıkmasından dolayı yanlışlıkla tip 2 diyabet teşhisi konmasına sebep olabilir.

Araştırmacılar, sodyum alımıyla tip 2 diyabet arasındaki ilişkiyi doğrulamışlar ve yüksek sodyum alımının, özellikle yüksek riskli HLA genotipleri taşıyanlarda, LADA için bir risk faktörü olabileceğini belirtmişlerdir. Bu bulgular, diyabetin başlangıcında birincil olarak önlenmesi konusunda önemli etkilere sahip olabileceğini öne sürmektedir.

Araştırmanın Ayrıntıları

Yapılan çalışmada LADA ve Tip 2 diyabet için 355 ve 1136 kişi ile kontrol grubu olan 1379 kişi karşılaştırıldı. Kişilerin beslenmesi, anket uygulanarak kaydedildi ve günlük alınan kalori, besin öğeleri ve sodyum miktarı hesaplandı. Diyabet riski üzerine genetiğin etkisi de dikkate alındı, hastalar HLA genotipine göre "yüksek risk" veya "diğeri"  olarak ayrıldı.Yaş, cinsiyet, BKİ, sigara, fiziksel aktivite, diyabet öyküsü, alkol, toplam enerji ve potasyum alımı gibi risk faktörlerinin farklılıkları için ayarlamalar yapıldı.

Çalışma sonucunda, günde her ekstra 1 gram sodyum alımının (2.5 gr tuza eşdeğer), Tip 2 diyabet gelişme riskini ortalama %43 arttırdığı gösterilmiş. Katılımcıların sodyum tüketimini 3 gruba ayırdıklarında (düşük 2.4 g, orta 2.4-3.15 g, yüksek 3.15 g üzerinde), en yüksek tüketim grubunun en düşük tüketim grubuna kıyasla % 58 oranında T2D gelişme riski daha yüksek bulunmuştur.

Bununla beraber tuz ağırlıkça yalnızca %40 oranında sodyum içermektedir. Dolayısıyla gerçek tuz tüketimi için düşük tüketim grubu 6.0 gram ve altı; orta tüketim grubu 6.0-7.9 g; ve yüksek grup günde 7.9 gramın üzerindedir.

Sodyum alımının LADA gelişimini üzerine etkisine bakıldığında, günde tüketilen her 1 gram sodyum için %73 artışla ilişkili bulundu. Sodyum alımının "yüksek" (3.15 gr / gün üzeri) olarak sınıflandırıldığı yüksek riskli HLA genotipleri olan bu LADA hastalarının riski, en düşük tüketen grubun (2.4g / günün altında) hastalığa yakalanma olasılığından yaklaşık dört kat daha yüksek bulunmuştur.

Kaynak: Diabetologia. "Sodium (salt) intake is associated with a risk of developing type 2 diabetes."